«Για τους Ναξίους το Άγιο Όρος είναι το σπίτι τους»

Ο γέροντας Θεωνάς από το Ιερό Κελί Αγίου Γεωργίου Σκουρταίων μιλάει για το ναό που κτίζεται προς τιμή του Οσίου Νικοδήμου, για τον ρόλο του Ιβάν «Γιάννη» Σαββίδη και τα εγκαίνια που αναμένεται να πραγματοποιηθούν σε δύο χρόνια

Ο βίος του Οσίου Νικοδήμου λίγο πολύ είναι γνωστός σε όλους. Αυτό που ίσως είναι λιγότερο γνωστό είναι η σχέση του με τον πνευματικό του Πατέρα, του Οσίου Παρθενίου, του Σκούρτου.

 Όπως είναι γνωστό, ο Οσιος Νικόδημος εκοιμήθη τις πρώτες πρωινές ώρες της 14^ης Ιουλίου του 1809 σε ηλικία 60 ετών κτυπημένος από ημιπληγία στο κελί των Σκουρταίων, στις Καρυές του Αγίου Όρους. Τα τελευταία του λόγια ήταν η απάντηση που έδωσε στους μαθητές του όταν τον ρώτησαν αν ησυχάζει: «Τον Χριστό έβαλα μέσα μου και πως να μη ησυχάσω;». Ενταφιάστηκε στο Λαυριωτικό Κελί των Σκουρταίων στις Καρυαίς του Άγιου Όρους και το 1955 η Ορθόδοξη εκκλησία τον κατέταξε στο Αγιολόγιο της. Οπως αναφέρεται στον βίο του Οσίου Νικοδήμου, λίγες ώρες πριν από την κοίμησή του ζήτησε μαζί με τα οστά του Αγίου Μακαρίου Κορίνθου να προσκυνήσει και εκείνα του «Παρθενίου, Αγίου Πνευματικού Πατρός του» τα οποία μετά την ανακομιδή τους (σ.σ. στο Άγιο Όρος η ανακομιδή γίνεται στα τρία χρόνια) ευωδίαζαν. Άλλωστε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Οσιος Νικόδημος τα πέρασε μαζί με τον γέροντα Παρθένιο (απεβίωσε μεταξύ του 1794 και του 1802)…

Καταστροφή

Γιατί η αναφορά για τον Όσιο Παρθένιο; Πολύ απλά είχαμε συνομιλία με τον γέροντα Θεωνά, ο οποίος ασκείται στο ιερό κελί Αγίου Γεωργίου Σκουρταίων της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους. Και είναι ο γέροντας που αυτή τη στιγμή έχει υπό την εποπτεία του την ανέγερση του Ιερού Ναού του Οσίου Νικοδήμου στο Άγιο Όρος. Όπως μας ανέφερε στην τηλεφωνική μας επαφή « Ο Ναός όταν ολοκληρωθεί θα τιμάται στο όνομα τόσο του Οσίου Νικοδήμου όσο και του Οσίου Παρθενίου καθότι ασκήθηκαν για αρκετά χρόνια μαζί στο κελί του Αγίου Γεωργίου. Είναι η 2^η φορά που προσπαθούμε να ολοκληρώσουμε τον Ναό. Ο πρώτος ναός είχε θεμελιωθεί το 1970 από τον Μητροπολίτη Αίνου Απόστολο, σε σχέδια του καθηγητή Παύλου Μυλωνά, αλλά αυτός ο ναός κρίθηκε ακατάλληλος καθότι είχε κτιστεί με άμμο θαλάσσης και είχαν διαβρωθεί τα σίδερα και υπήρξε πρόβλημα στατικότητας. Με κοινή απόφαση του Κέντρου Διαφύλαξης Αγιορειτικής Κληρονομιάς και της μονής ο ναός κατεδαφίστηκε. Πριν από τρία χρόνια προχωρήσαμε εκ νέου στην θεμελίωσή του. Χρησιμοποιήσαμε μάλιστα και την αρχική μελέτη που βρήκαμε στο Μπενάκειο Ίδρυμα και διευρύναμε όσο μπορούσαμε περισσότερο το ναό, ο οποίος μάλιστα ακολουθεί τα πρότυπα των ναών που κτίζονταν πριν από 1000 χρόνια στο Άγιο Όρος με πέτρα. Και είναι τρίκογχος, παραλλαγή δηλαδή του σύνθετου  σταυροειδoύς εγγεγραμμένου με τρούλο τύπου, στον οποίο η βόρεια και νότια κεραία απολήγουν σε κόγχη».

Κτήτορας

Σημαντικό ρόλο στην ανέγερση του ιερού ναού έχει παίξει και ο νυν πρόεδρος του ΠΑΟΚ Ιβάν Σαββίδης, ο οποίος έχει αγαστή σχέση με το Άγιο Όρος και δη με τους μοναχούς στην Μεγίστη Λαύρα. Όπως αναφέρει ο γέροντας Θεωνάς «τον κύριο Ιωάννη Σαββίδη τον γνωρίζουμε από το 2005 όταν ήρθε για πρώτη φορά να προσκυνήσει στο κελί του Αγίου Νικοδήμου και βρήκε έναν κατεστραμμένο ναό προς τιμή του. Το 2009 στην συμπλήρωση των 200 ετών από την κοίμηση του Οσίου, ο κ. Ιωάννης Σαββίδης μας εξέφρασε την επιθυμία όπως βοηθήσει για την ανέγερση του ναού… Δύο χρόνια αργότερα, ανήμερα της εορτής του Αγίου Νικοδήμου, μπήκαν τα θεμέλια του νέου ναού και μάλιστα με την ευλογία του Οικουμενικού Πατριάρχη ήταν αυτός που έβαλε τον θεμέλιο λίθο. Και έτσι θεωρείται ο κτήτορας του ναού. Και δεν ξέρω εάν γνωρίζεται αλλά όταν βρεθήκαμε στην πανηγυρική τράπεζα όπου μίλησαν σχετικά με το έργο του Αγίου Νικοδήμου οι καλεσμένοι, διαβάστηκε κα το μήνυμα που είχε στείλει ο Δήμαρχος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων κ. Μανώλης Μαργαρίτης σχετικό με την τελετή ενώ μας υπενθύμισε και την αμέριστη συμπαράσταση των Ναξίων στο εκτελούμενο έργο. Επίσης, πρέπει να πω ότι εκτός του κ. Ιωάννη σημαντική βοήθεια έχουν προσφέρει κι άλλοι ευλαβείς πιστοί κυρίως από τη Βόρεια Ελλάδα με αποτέλεσμα να έχουμε την δυνατότητα παρέμβασης και δημιουργίας παράλληλων δράσεων (στηρίγματα, πεζούλια) ενώ ο κ. Σαββίδης μας έχει δώσει το ελεύθερο όσον αφορά την αγιογράφηση του Ιερού Ναού. Μάλιστα, θα έρθει αγιογράφος από τη Ρουμανία, ο οποίος με φρέσκο θα αγιογραφήσει το ιερό του Ναού ενώ παράλληλα ολοκληρώνονται οι εργασίες όσον αφορά το τέμπλο και όσα άλλα χρειάζονται για την πλήρη λειτουργία του Ιερού Ναού. Και θεωρούμε ότι θα τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα και σε δύο χρόνια όπου την επιστασία του Αγίου Όρους θα την έχει η Μονή της Μεγίστης Λαύρας να είμαστε σε θέση να κάνουμε τα εγκαίνια του Ναού»

Ελεήμων

Ο γέροντας Θεωνάς αναφέρει ότι για το Άγιο Όρος ο Όσιος Νικόδημος είναι μία ξεχωριστή μορφή και φέρει τον τίτλο του Μέγα Διδασκάλου, με δεκάδες μοναχούς όταν γίνεται η κουρά να λαμβάνουν το όνομά του. Και όπως μας λέει χαρακτηριστικά «τι σημαίνει ο Όσιος Νικόδημος για το Άγιο Όρος; Θα πω πολύ απλά ότι κάθε τραπέζι έχει τέσσερα πόδια. Όταν αφαιρέσεις το ένα, δύσκολα μπορεί να σταθεί. Για το Άγιο Όρος ο Όσιος Νικόδημος είναι ένα από τα βασικά του στηρίγματα. Ουκ ολίγοι Νάξιοι έρχονται εδώ και προσκυνούν στο κελί του Οσίου. Αυτό που θέλω να γνωρίζουν όλοι είναι ότι εδώ πάντα θα νιώθουν ότι βρίσκονται στο σπίτι τους». Όσο για το πώς σχολιάζει τη βοήθεια του κ. Σαββίδη, ο γέροντας Θεωνάς αναφέρει «ο κ. Ιωάννης αυτή τη στιγμή χτίζει τρεις ιερούς ναούς, ο ένας είναι στην Αθήνα και βοηθάει ένα  γυναικείο μοναστήρι. Επίσης χτίζει κι έναν ναό στο Ροστόφ, ο οποίος είχε καταστραφεί επί κομμουνισμού και τιμάται ανήμερα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, οπότε και έγινε η πρώτη Θεία Λειτουργία». Όσο για το τι άνθρωπος είναι; «είναι πολύ απλός, ελεήμων και βοηθάει πολλούς ανθρώπους τόσο στην Ελλάδα όσο και στο Ροστόφ. Όταν ακούει ότι κάποια οικογένεια έχει πόνο, κάποιο παιδί άρρωστο, συνδράμει και με γιατρούς και με χρήματα. Τον έχει στείλει η Παναγία για την Ελλάδα να βοηθήσει».

ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΛΙΑΝΟΣ