ΑΡΓΟΠΟΡΗΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΑΝΕΤΟΙΜΟΙ, ΠΑΜΕ ΓΙΑ ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΓΑΓΓΡΑΙΝΑΣ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΟΥ, ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΝΑΞΟΥ

ΠΕΡΙ τα τέλη της εφετινής ανοίξεως ευελπιστούν οι αρμόδιοι του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων να έχουν υλοποιήσει μέρος των ενδεικνυομένων υποδομών στην Χώρα Νάξου, που αφορούν στην εφαρμογή των νέων κυκλοφοριακών ρυθμίσεων.

Με βάση την μελέτη του Γραφείου της συγκοινωνιολόγου, μηχανικού Ευαγγελίας Περιμένη, εκτός όλων των άλλων επιβάλλεται να κατασκευαστούν σε κομβικά σημεία της Χώρας κόμβοι, και, βεβαίως, να εγκατασταθούν τα προβλεπόμενα σήματα για την διευκόλυνση της κυκλοφορίας των οχημάτων.

Τους οικονομικούς πόρους, για την εξάλειψη του Κυκλοφοριακού στο νησί μας, με την υλοποίηση όλων των απαραίτητων υποδομών, θα απαιτηθεί κονδύλι περίπου €400.000, χρήματα που θα προέλθουν από το Εθνικό Στρατηγικό πλαίσιο Αναφοράς, εις το ποίο αυτό πρόγραμμα έχει ενταχθεί το έργο «υλοποίηση Κυκλοφοριακής Μελέτης, πόλεως Νάξου», με το ποσό των  €500.000.

Η ανάδοχος του εν λόγω έργου «Εταιρεία Μαζαράκη», πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι έδωσε έκπτωση, που «μεταφράζεται» σε μείον €100.000 από το συνολικό κονδύλι των €500.000 του Ε.Σ.Π.Α.

«Πέφτουν» οι υπογραφές… / Το ξεκίνημα…

Με βάση την παραπάνω εξέλιξη και σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, σε περίπου τρείς εβδομάδες από σήμερα, περί τα τέλη δηλ., Μαρτίου, θα «πέσουν» οι υπογραφές (σ.σ.: θα υπογραφεί η σχετική σύμβαση), ενώ η υλοποίηση των ενδεικνυομένων – προτεινομένων παρεμβάσεων στην Χώρα μέσα θα ξεκινήσει και θα ολοκληρωθεί με περίπου ένα μήνα μέσα. Στην εσχάτη των περιπτώσεων, οι αρμόδιοι πιστεύουν ότι λίγο μετά το Πάσχα, και πάντως πριν μπει για τα καλά το καλοκαίρι, θα «τρέξουν» οι νέες ρυθμίσεις.

Ευελπιστούν οι επί του Κυκλοφοριακού, του ημετέρου δήμου αρμόδιοι, ότι, τουλάχιστον ένα μέρος της μελέτης, που εκπόνησε για λογαριασμό του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων -και κατόπιν αποφάσεως του δημοτικού συμβουλίου-, το μελετητικό γραφείο Περιμένη, θα μπει σε εφαρμογή από το εφετινό καλοκαίρι, αφού δεν υπάρχουν τα χρονικά περιθώρια για την υλοποίηση του συνόλου των προτεινομένων ρυθμίσεων (οι οποίες, όπως είναι φυσικό, απαιτούν πολλές και σύνθετες παρεμβάσεις εντός της Χώρας, και, βεβαίως, σε άλλες πολυσύχναστες περιοχές, εκτός Χώρα Νάξου.

Οριακά, η επίλυση

Χωρίς ίχνος αντιπολιτευτικής διαθέσεως, αυτό που οπωσδήποτε πρέπει να επισημανθεί από την σημερινή έρευνα-αναφορά στο μείζονος σημασίας αυτό θέμα, είναι το γεγονός ότι για πολλοστή, μέσα στα τελευταία χρόνια που η γάγγραινα του κυκλοφοριακού έχει χτυπήσει για τα καλά το νησί μας, επιχειρείται η επίλυσή του οριακά… Τούτο το τελευταίο σημαίνει ότι δεν θα έχουν την δυνατότητα οι αρμόδιοι να σχηματίσουν σφαιρική άποψη ως προς ένα εξαιρετικής σημασίας ζητούμενο, που δεν είναι άλλο από το «πώς οι νέες ρυθμίσεις, θα ‘λειτουργήσουν’; Θα είναι αποδοτικές, και σε τί βαθμό; κ.λπ.»

Το 2007 εκπονήθηκε η Κυκλοφοριακή Μελέτη της Χώρας Νάξου στην οποία αξιολογήθηκε η υφιστάμενη διαχείριση κυκλοφορίας στην περιοχή και προτάθηκαν δύο βασικές λύσεις (Α και Β) για τη βελτίωση των συνθηκών και της προσβασιμότητα ς στην κεντρική περιοχή. Οι προτάσεις διαμορφώθηκαν με κριτήριο το χαμηλό κόστος υλοποίησης και τη διατήρηση του υφιστάμενου χαρακτήρα της Χώρας της Νάξου. Παράλληλα, οι λύσεις είχαν σαν στόχο την προετοιμασία της περιοχής για μελλοντική εφαρμογή του μέτρου του καθολικοί, αποκλεισμού της κυκλοφορίας στο κέντρο τη θερινή περίοδο, στο πλαίσιο της πολιτικής για τη βελτίωση της κινητικότητας πεζών που σήμερα εφαρμόζεται με τη πεζοδρόμηση της παραλιακή οδού τις βραδινές ώρες. 

Έμφαση στον πεζό…

Στη διαβούλευση κατατέθηκαν διαφορετικές και χρήσιμες απόψεις και προτάσεις από όλους τους φορείς οι οποίες αξιολογήθηκαν. Η επικρατούσα άποψη είναι ότι στην επίλυση του κυκλοφοριακού προβλήματος θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην κινητικότητα των πεζών και συνεπώς στην απομάκρυνση των ΙΧ μέσων μεταφοράς από το κέντρο.

Οι νέες προτάσεις που διαμορφώθηκαν σε συνέχεια της διαδικασίας διαβούλευσης με τους τοπικούς φορείς, αξιολογήθηκαν ποιοτικά και ποσοτικά με τη μεθοδολογία του Highway Capacity Manual και του λογισμικού HCS. Συγκεκριμένα πραγματοποιήθηκε έλεγχος της κυκλοφοριακής ικανότητας κρίσιμων διασταυρώσεων που αποτελούν τα κύρια σημεία δημιουργίας της κυκλοφοριακής συμφόρησης. Η Στάθμη Εξυπηρέτησης (Level of Service: LOS) είναι το μέτρο που χρησιμοποιείται για την περιγραφή της κυκλοφοριακής ροής στα κρίσιμα σημεία του δικτύου και κυμαίνεται από Α έως F, όπου το LOS Α υποδηλώνει την πλήρως ελεύθερη ροή και το LOS F την κυκλοφοριακή συμφόρηση. Η τελευταία συμβαίνει όταν ο όγκος της κυκλοφορίας υπερβαίνει τη διαθέσιμη χωρητικότητα του δικτύου.
Η ανάλυση των κρίσιμων διασταυρώσεων πραγματοποιήθηκε με χρήση του λογισμικού HCS. Για την περιγραφή της κυκλοφορίας απαιτούνται ΟΙ στρέφουσες κινήσεις, χαρακτηριστικά όπως η ροή κορεσμού, ο συντελεστής ώρας αιχμής (peak hour factor), το ποσοστό βαρέων οχημάτων στην κυκλοφορία και άλλα. Το HCS υπολογίζει τρεις κύριους δείκτες: το μέσο χρόνο καθυστέρησης ανά όχημα, το βαθμό κορεσμού και τη Στάθμη Εξυπηρέτησης για κάθε ρεύμα κυκλοφορίας. Η Στάθμη Εξυπηρέτησης αποτελεί μέτρο του χαμένου χρόνου μετακίνησης και αναφέρεται στο μέσο χρόνο καθυστέρησης (αναμονής) ανά όχημα εντός της ώρας που αναλύεται (πρωινή/απογευματινή αιχμή). Ο βαθμός κορεσμού προκύπτει από το πηλίκο φόρτος / χωρητικότητα (μέγιστος φόρτος που μπορεί να διέλθει από τη διασταύρωση) και ορίζεται για κάθε ομάδα λωρίδων μιας συγκεκριμένης κατεύθυνσης (πρόσβασης).

Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στη βελτίωση της αστικής κινητικότητας και ασφάλειας κίνησης των πεζών στη Χώρα της Νάξου και ειδικότερα στη περιοχή της Χώρας που εκτείνεται νότια της οδού Παπαβασιλείου.
Ειδικά για τη θερινή περίοδο που ο φόρτος οχημάτων και πεζών είναι αυξημένος προτείνεται να εξεταστεί και να μελετηθεί ο αποκλεισμός της κεντρικής περιοχής από την κυκλοφορία οχημάτων. Εν μέρει τους θερινούς μήνες λειτουργεί ο αποκλεισμός κάποιων οδών από την κυκλοφορία οχημάτων γεγονός που δρα θετικά στην τουριστική κίνηση της Χώρας. Ωστόσο ο καθολικός αποκλεισμός της Χώρας απαιτεί λεπτομερή μελέτη και βάθος χρόνου για την επιτυχή λειτουργία του. Η εφαρμογή της παρούσας μελέτης, όχι μόνο δε δρα ανασταλτικά στην εφαρμογή ενός παρόμοιου μέτρου αλλά αντιθέτως βοηθά και συνηγορεί στην εφαρμογή του. 

Κυκλικοί κόμβοι

Η (νέα) κυκλοφοριακή μελέτη που εκπονήθηκε από το μελετητικό Γραφείο Περιμένη προβλέπει / προτείνει για την πόλη της Νάξου πολλά• πολλά και καθοριστικής σημασίας για την αυριανή εικόνα της Χώρας μέτρα – ρυθμίσεις. Ανάμεσα στα άλλα, αναφέρει-υποδεικνύει: α) «Όχι» στα τροχοφόρα στην Χώρα Νάξου κατά τους μήνες του θέρους. Το «μέτρο» δεν θα ισχύσει για τα επαγγελματικά αυτοκίνητα, β) Μονοδρομήσεις, γ) Κυκλικοί κόμβοι, δ) Χώροι σταθμεύσεως περιμετρικά της πόλεως, ε) Η Δημοτική Συγκοινωνία θα υποστηρίξει την εφαρμογή του Νέου Κυκλοφοριακού, στ) Αποστολή της, η διευκόλυνση των πολιτών που εκ των πραγμάτων θα είναι υποχρεωμένοι να μετακινούνται προς τις περιοχές όπου θα έχουν σταθμεύσει τα οχήματά τους, ζ) «Όχι» στα … αυθαίρετα παρκαρίσματα, η) «Ειδική κάρτα» για τον δημότη προκειμένου να εισέρχεται στο ιστορικό κέντρο της πόλεως και να τραβάει χειρόφρενο στο όχημά του σε χώρο σταθμεύσεως ιδιοκτησίας του.

Ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Δημήτρης Λιανός, επισημαίνει με νόημα: «Η λύση του Κυκλοφοριακού είναι πολύ δύσκολη… Όμως, μπορούν να γίνουν όποιες παρεμβάσεις με στόχο την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των κατοίκων... Αυτό είναι απαραίτητο… Κάποια στιγμή θα πρέπει να ξεκινήσουμε να κάνουμε κάτι... Το χρειάζεται η πόλη μας... Ο δημότης πρέπει να αφομοιώσει τη φιλοσοφία των νέων ρυθμίσεων... Και βεβαίως πρέπει να βοηθήσει… Είναι ανάγκη να κάνουμε καλύτερη την πόλη μας... Προετοιμαζόμαστε τώρα για την δημιουργία και άλλων περιφερειακών χώρων στάθμευσης… Πιλοτικά θα εφαρμόσιμε κάποια εφαρμόσιμα μέτρα…» 

Οι επαγγελματικοί φορείς
Στο με ημερομηνία 17/05/2012 έγγραφό τους, η Ένωση Ξενοδόχων Νάξου, ο Σύλλογος Ενοικιαζομένων Δωματίων, ο Εμποροεπαγγελματικός Σύλλογος Νάξου και ο Σύλλογος Μαζικής Εστιάσεως «Νάξος – Φιλοξενία» προς τον δήμαρχο Νάξου, τον αρμόδιο καθ’ ύλην αντιδήμαρχο και στην Δημοτική Κοινότητα Νάξου, με θέμα «Άμεσο Κλείσιμο Κυκλοφορίας Οχημάτων στην Πόλη της Νάξου επί 24ωρου βάσεως», αναφέρουν τα παρακάτω:
«Εμείς οι παραπάνω φορείς θα θέλαμε σχετικά με το παραπάνω θέμα να σας καταθέσουμε τις θέσεις και τις προτάσεις μας:
Είμαστε σύμφωνοι με την προς έγκριση Κυκλοφοριακή Μελέτη αφού αφ’ ενός  αποτελεί προϊόν Επιστημονικής γνώσης και Τεκμηρίωσης και αφ’ ετέρου και εμείς έχουμε πολλαπλώς επισημάνει την αναγκαιότητα της ύπαρξης της, ώστε να αποτελέσει τη βάση για διορθώσεις στο μέλλον, που θα τείνουν να φτάσουν την ιδανική συνισταμένη,  για τους κατοίκους  και τους επισκέπτες της Πόλης μας καθώς και για την λειτουργία των επιχειρήσεων.
Το κλείσιμο της Πόλης (που προτείνουμε και εμείς πρώτοι από το 2005) είναι η ιδανική λύση να εφαρμοστεί εφ’ όσον πρώτα:
Βρεθούν, Λειτουργήσουν τα περιφερειακά ‘παρκινγκ’ τα οποία θα πρέπει να έχουν 1)διακριτή διαγράμμιση-αρίθμηση θέσεων 2) Επαρκή Φωτισμό 3) Φύλαξη των οχημάτων 4) Κόμιστρο Ενοικίασης (προτείνεται) 5) Ικανότητα φιλοξενίας του όγκου των οχημάτων που συνωστίζονται και πρόκειται να χρησιμοποιήσουν αυτούς τους χώρους την περίοδο της αιχμής.
Εξασφαλιστεί η συχνή και διαρκής σύνδεση με λεωφορεία mini bus από τα ‘παρκινγκ’ προς το εσωτερικό της Πόλης
Εγκατασταθεί επαρκής και διαρκή σήμανση με ξεκάθαρα πληροφοριακά μηνύματα που θα βοηθήσουν στην καλλιέργεια της κυκλοφοριακής συνείδησης και λειτουργίας
Λειτουργήσει το μέτρο πιλοτικά στην χαμηλή περίοδο και γίνει βίωμα και συνείδηση για τους ντόπιους οδηγούς και πολίτες οι οποίοι θα αποτελέσουν τους μοχλούς λειτουργίας του μέτρου και την υψηλή περίοδο.
Τέλος σας επισημαίνουμε ότι για να λειτουργήσει ένα μέτρο πρέπει να είναι αποδεκτό από την κοινωνία. Να καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες , να έχει ξεκάθαρη κατανοητή ταυτότητα, να περιφρουρείται,  να ελέγχεται, να διορθώνεται και να βασίζεται στην ισότητα και στην ισονομία των πολιτών.»

Η κυκλοφοριακή ικανότητα των κόμβων

Στο πλαίσια της παρούσας μελέτης μελετήθηκαν γεωμετρικές παρεμβάσεις στους παρακάτω κόμβους: 1) Ελ. Βενιζέλου – Παπαβασιλείοu (Κ2), Λεωφ. Νάξου-Γαλανάδου - Ανδρ. Παπανδρέου (Κ4), Ανδρ. Παπανδρέου - Παπαρηγοπούλου (Rendez-vous) (Κ5). Υπογραμμίζεται από το Μελετητικό Γραφείο, ότι:
α) Οι γεωμετρικές παρεμβάσεις αφορούσαν είτε στη λειτουργία των κόμβων με τη μορφή που έχουν σήμερα κάνοντας μικρές γεωμετρικές παρεμβάσεις που θα αυξήσουν την κυκλοφοριακή ικανότητα των κόμβων, είτε στη κατασκευή και λειτουργία στη θέση αυτών κυκλικών κόμβων.
β) Σε περίπτωση διατήρησης της γεωμετρίας των κόμβων στο περίπου όπως είναι στην υφιστάμενη κατάσταση, ο Μελετητής θεώρησε σχεδόν απαραίτητη τη ρύθμιση της λειτουργίας των κόμβων μέσω εγκατάστασης φωτεινής σηματοδότησης.
γ) Η επιλογή κατασκευής και λειτουργίας κυκλικών κόμβων είναι αυτή που πλεονεκτεί. Ωστόσο η μετατροπή ενός κόμβου σε κυκλικό κόμβο προϋποθέτει και τα κατάλληλα γεωμετρικά χαρακτηριστικά καθώς για τη μελέτη και κατασκευή ενός κυκλικού κόμβου υπάρχουν συγκεκριμένοι γεωμετρικοί περιορισμοί.
δ) Με βάση λοιπόν τα παραπάνω, ο μελετητής προτείνει την κατασκευή κυκλικών κόμβων στους κόμβους Κ2 & Κ4 όπου τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά το Επιτρέπουν και απλές και περιορισμένες γεωμετρικές επεμβάσεις στον κόμβο Κ5. Οι κυκλικοί κόμβοι θα διαμορφωθούν με υπερβατό κράσπεδο για τη διευκόλυνση της κίνησης των βαρέων οχημάτων και των λεωφορείων.
Και καταλήγει, το εν λόγω Γραφείο, καταθέτοντας το εξής συμπέρασμα: Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στη βελτίωση της αστικής κινητικότητας και ασφάλειας κίνησης των πεζών στη Χώρα της Νάξου και ειδικότερα στη περιοχή της Χώρας που εκτείνεται νότια της οδού Παπαβασιλείου.
Ειδικά για τη θερινή περίοδο που ο φόρτος οχημάτων και πεζών είναι αυξημένος προτείνεται να εξεταστεί και να μελετηθεί ο αποκλεισμός της κεντρικής περιοχής από την κυκλοφορία οχημάτων. Εν μέρει, τους θερινούς μήνες λειτουργεί ο αποκλεισμός κάποιων οδών από την κυκλοφορία οχημάτων γεγονός που δρα θετικά στην τουριστική κίνηση της Χώρας. Ωστόσο, ο καθολικός αποκλεισμός της Χώρας απαιτεί λεπτομερή μελέτη και βάθος χρόνου για την επιτυχή λειτουργία του. Η εφαρμογή της παρούσας μελέτης, όχι μόνο δε δρα ανασταλτικά στην εφαρμογή ενός παρόμοιου μέτρου αλλά αντιθέτως βοηθά και συνηγορεί στην εφαρμογή του.  

ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΛΑΧΑΚΗΣ