Οι περισσότεροι Ναξιώτες δεν έχουν έρθει ποτέ στην Μουτσούνα

Ο Αλέξης Τσίπρας έβαλε τη Μουτσούνα στο χάρτη της Ελλάδας καθώς επέλεξε τα τελευταία χρόνια να κάνει εκεί διακοπές – Ο Μανώλης Μαργαρίτης από τη θέση του Δημάρχου έχει βελτιώσει την επικοινωνία με το άνοιγμα του μεγαλύτερου μέρους του δρόμου από την Απείρανθο – Τι λένε κάτοικοι του χωριού το οποίο χαρακτηρίζουν ως τον «παράδεισο της Νάξου» και μιλάνε για τους επώνυμους που περνούν τις ώρες τους εκεί τρώγοντας κυρίως φρέσκο ψάρι

 ΤΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΛΙΑΝΟΥ

Αποτελεί ένα από τα ωραιότερα φυσικά λιμανάκια στη βορειοανατολική πλευρά της Νάξου έχοντας απέναντί της, την Δονούσα, τα Κουφονήσια και την «ξαπλωμένη γυναίκα» την Κέρο. Για χρόνια ολόκερα αποτελούσε το σημείο αναφοράς για τον ορυκτό πλούτο του νησιού με δεδομένο ότι από το σημείο αυτό γίνονταν η μεταφορά του σμυριγλιού σε κάθε σημείο της Ελλάδας κι από εκεί στο εξωτερικό. Αποτελούσε την κατάληξη του περίπου εναέριου, κατάλοιπα του οποίου ακόμη και σήμερα συναντούν οι επισκέπτες στο λιμάνι. Μερικά από τα κτήρια έχουν κατασκευαστεί από τα μέσα του 19^ου αιώνα ενώ στις καλές μέρες λέγεται ότι τουλάχιστον 4.000 εργαζόμενοι ζούσαν στην ευρύτερη περιοχή με σημείο αναφοράς πάντα το σμυρίγλι. Σήμερα, η Μουτσούνα είναι ένα μικρό ψαροχώρι κατά βάση στην βορειοανατολική πλευρά του νησιού με περίπου 70 μόνιμους κατοίκους (στην απογραφή του 2001 φέρεται να έχει 85 μόνιμους κατοίκους), αλλά το πιο εντυπωσιακό είναι ότι καθόλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς έρχεται λεωφορείο ώστε να μεταφέρει 11 μαθητές (!!!) από την Μουτσούνα για να παρακολουθήσουν τα μαθήματά τους είτε στο νηπιαγωγείο είτε στο δημοτικό σχολείο κυρίως της Απειράνθου…  Άλλωστε για την Απείρανθο, η Μουτσούνα δεν είναι τίποτα περισσότερο από το λιμάνι, το χώρο όπου οι περισσότεροι κάτοικοι έχουν σήμερα ένα δεύτερο σπίτι για να μπορούν το καλοκαίρι να κάνουν τις …διακοπές τους…

Φόβος

Όμως για τους περισσότερους Ναξιώτες η Μουτσούνα είναι μία απομακρυσμένη, άγνωστη περιοχή, όπως τουλάχιστον φαίνεται μέσα από συζητήσεις με επαγγελματίες του μικρού αυτού χωριού. Κι όταν λέμε επαγγελματίες μιλάμε για τους ιδιοκτήτες αλλά και τους συγγενείς δύο εκ των τριών εστιατορίων που βρίσκονται στην παραλία του χωριού. Από το μία έχουμε «το δίχτυ» κι από την άλλη το «apanemi» αν και οι περισσότεροι ξέρουν το δεύτερο ως «του Μιχαλούκου» ένα παλιό κτήριο στη μέση της παραλίας το οποίο και έχει κατασκευαστεί στις αρχές του 19^ου αιώνα κι από τότε λειτουργεί είτε ως παντοπωλείο είτε ως εστιατόριο, ανάλογα την εποχή και τις ανάγκες. Για χρόνια αρκετά η Μουτσούνα δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ένας «μικρός απομονωμένος παράδεισος» με σημείο αναφοράς την αδυναμία της εύκολης πρόσβασης. Βλέπετε ο δρόμος που συνδέει την Μουτσούνα με την Απείρανθο μπορεί να είναι γύρω στα πέντε χιλιόμετρα αλλά η κλίση του και το γεγονός ότι ήταν ιδιαίτερα στενός και απόκρημνος προβλημάτιζε πάντα τους οδηγούς αυτοκινήτων. Δεν είναι λίγες οι ιστορίες κυρίως είτε από τους αυτοκινητιστές ταξί είτε από τους οδηγούς λεωφορείων για τα προβλήματα που έχουν αντιμετωπίσει κατά καιρούς. Από τις καλύτερες ιστορίες η αδυναμία οδηγού να κάνει όπισθεν όταν βρέθηκε αντιμέτωπος με λεωφορείο λέγοντας στον οδηγό του…. αντίπαλου οχήματος «πάρε τα κλειδιά και κάνε ότι θέλεις, εγώ φεύγω» ή η ατάκα επισκέπτη όταν κατέβηκε από το λεωφορείο «σας παρακαλώ βρείτε μου έναν τρόπο να φύγω από εδώ, ένα πλοιάριο γιατί δεν ξαναμπαίνω στο αυτοκίνητο»

Διαπλάτυνση

Αυτές παλιές ιστορίες…. Ναι δεν είναι και ότι καλύτερο για το βιογραφικό που ακούει στο όνομα «Μουτσούνα» αλλά είναι η πραγματικότητα, τουλάχιστον έως φέτος. Στα μέσα της χρονιάς όπως μας ενημέρωσαν αλλά και είδαμε καθότι βρεθήκαμε στην Μουτσούνα, ο δρόμος έχει ανοίξει και στις δύο πλευρές του στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής και ουσιαστικά το δύσκολο κομμάτι είναι το πρώτο χιλιόμετρο από την Απείρανθο… Εκεί όπου οδηγείς στο όριο… Κάτι που άλλωστε παραδέχονται και οι κάτοικοι της περιοχής… Επιστροφή όμως στον «μικρό ξεχασμένο παράδεισο» όπως τον λένε όχι μόνο οι ίδιοι αλλά και οι επισκέπτες που αποδεικνύονται πιστοί καθώς τα πιάτα που σερβίρονται στα εστιατόρια και βέβαια το γεγονός ότι προέρχονται από τα δικά τους ψαροκάικα δίνει την αίσθηση του φρέσκου. Κι ενώ οι ντόπιοι σπάνια κάνουν την τιμή να..ταξιδέψουν έως την Μουτσούνα, αρκετοί επώνυμοι είναι αυτοί που έχουν περάσει από τα εστιατόρια ώστε να απολαύσουν τα πιάτα που ετοιμάζονται με μεράκι και αγάπη. Από την Ντόρα Μπακογιάννη έως τον Βασίλη Κόκκινο (πρώην πρόεδρος του Αρείου Πάγου), τον Γιώργο Ζορμπά (γνωστός για το πόρισμα Ζορμπά για τα Ομόλογα) και τους Σωκράτη Μάλαμα, Ρούλα Κορομηλά. Αλκίνοο Ιωαννίδη και τελευταίο τον σεφ Δημήτρη Σκαρμούτσο, όλοι έχουν να πουν έναν καλό λόγο. Μάλιστα ο Σκαρμούτσος με την ευκαιρία της συνεργασίας του με γνωστό ξενοδοχείο στον Άγιο Προκόπιο έχει περάσει από την Μουτσούνα φέτος αρκετές φορές και έχει απολαύσει τις σπιτικές γεύσεις των εστιατορίων…

Επώνυμοι

Όπως μας είπε η κυρία Μαρία (ιδιοκτήτρια του Apanemi) «ο Κόκκινος ήταν το ίδιο σοβαρός όπως κάθονταν στην έδρα του δικαστηρίου, ενώ ο Ζορμπάς ήταν πιο οικείος. Ο Μάλαμας ήταν ντροπαλός και μας ζήτησε να μην παίζουμε τραγούδια του όσο θα είναι αυτός στο εστιατόριο ενώ ο Σκαρμούτσος απόλαυσε στο φαγητό και ζήτησε να μάθει πως φτιάχνουμε κάτι πιάτα»… Το ίδιο λίγο πολύ θα μας πουν και οι Μανώλης – Ιάκωβος που έχουν το άλλο εστιατόριο, στην είσοδο της παραλίας, το «δίχτυ» για τους επισκέπτες που έρχονται όμως και οι δύο θα μας μιλήσουν για τον άνθρωπο που εδώ και δύο χρόνια περνάει τουλάχιστον δύο εβδομάδες στην Μουτσούνα φιλοξενούμενος της οικογένειας Πρωτονοτάριου, τον Αλέξη Τσίπρα…  Πέρυσι είχαμε την ευκαιρία, αρχές Ιουλίου να μιλήσουμε μαζί του όπως και με τον καθηγητή του Γιάννη Πρωτονοτάριο, ο οποίος και αποτελεί τον μέντορά του καθότι ήταν καθηγητής του στο Πολυτεχνείο.  

Απλός, φιλικός

Τότε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μας είχε εκμυστηρευτεί πως γνώρισε τη Νάξο, αρχικά ως φοιτητής όταν και έρχονταν στην Αγία Άννα στο καμπ του Μάραγγα.. Στη συνέχεια απλά γοητεύτηκε από την Απείρανθο και την Μουτσούνα με αποτέλεσμα να γεμίζει τις μπαταρίες του μέσα από τις ομορφιές του νησιού μας… Τότε μας είχε πει ότι « Κάθε φορές που ακούω τη λέξη Νάξος τη συνδυάζω με τη φυγή, την ξεγνοιασιά έξω από την καθημερινότητα της Αθήνας. Πλέον απολαμβάνω την απομόνωση και αισθάνομαι όλο και πιο γεμάτος μετά από κάθε επίσκεψή μου εδώ στο νησί και στην Μουτσούνα». Πως όμως μας τον περιγράφουν οι ιδιοκτήτες των δύο εστιατορίων; Η αρχή από την κ. Μαρία, την γυναίκα της παρέας «είναι πολύ απλοϊκός, καταδεκτικός, ιδιαίτερα φιλικός, δεν έχει καμία σχέση με αυτούς τους πολιτικούς που βλέπουμε στην τηλεόραση. Είναι απλός όλη την ημέρα ασχολείται με το μωρό του, πίνει τις ρακές του και δεν έχει ιδιαιτερότητες στο φαγητό του. Κανένα παράπονο δεν μας έκανε ποτέ. Έδειχνε να απολαμβάνει κάθε τι που έτρωγε. Πολύ ήσυχο παιδί»… Το ίδιο λίγο πολύ θα μας πει και ο Μανώλης που προσθέτει «είναι πολύ ωραίος άνθρωπος. Διάβαζε τις εφημερίδες όλες, έπινε το Cappuccino Freddoτου το πρωί, έκανε το μπάνιο του και είτε θα έπαιζε ρακέτες είτε θα μιλούσε με όλους. Δεν είχε κανένα πρόβλημα. Μπορούσες να τον αγγίξεις να μιλήσεις μαζί του για ότι θέμα ήθελες ακόμη και εάν ήσουν άγνωστος γι’ αυτόν. Μέχρι το βράδυ κάθονταν και κουβέντιαζε. Και για ποδόσφαιρο. Ήταν σαν κι εμάς βρε παιδί μου. Στο φαγητό δεν ήταν δύσκολος αν και τις περισσότερες φορές την παραγγελία την έδινε ο κ. Γιάννης, ο Πρωτονοτάριος. Αλλά ο ίδιος απολάμβανε κάθε στιγμή στην περιοχή»….

Ανοιχτά σπίτια

Η ζωή το καλοκαίρι μάλλον είναι εύκολη καθώς η Μουτσούνα είναι ο παράδεισος που δίνει τροφή σε όλους. Όμως και ο χειμώνας δεν είναι δύσκολος τελικά. Όπως μας αναφέρει η μητέρα του Μανώλη και του Ιάκωβου «είναι ότι καλύτερο για τους συνταξιούχους. Ο καιρός είναι γλυκός γιατί δεν έχει πολύ υγρασία και δεν φοβόμαστε. Ακόμη τα σπίτια μας είναι ανοιχτά. Από το 2000 που γυρίσαμε πίσω και μένουμε πλέον μόνιμα εδώ η ζωή είναι πολύ όμορφη. Ότι καλύτερο για έναν συνταξιούχο. Ότι θέλουμε το έχουμε. Ακόμη και οι γιατροί έρχονται το χειμώνα μία φορά το μήνα και το καλοκαίρι δύο ή τρεις. Και βέβαια πάντα υπάρχει ο γείτονας που μας θα μας πει μία καλή κουβέντα ή θα μας βοηθήσει σε ότι χρειαστούμε. Και το χειμώνα είναι καλύτερη και η επικοινωνία. Έχουμε το …σχολικό που έρχεται, άρα είμαστε καλυμμένοι από τις προμήθειες. Το καλοκαίρι όσο κι εάν ακούγεται απίστευτο για ένα μήνα περίπου δεν έχουμε λεωφορείο (Ιούνιο – Ιούλιο) μετά έρχεται και χάνεται πάλι τον Σεπτέμβριο. Όσο υπάρχουν μαθητές δεν υπάρχει πρόβλημα». Ο Ιάκωβος μας λέει όμως ότι υπάρχει ένα …μικρό πρόβλημα «είναι παράξενο αλλά ενώ έχουμε νερό δεν έχουμε αποχέτευση. Κι αυτό λειτουργεί αρνητικά. Εάν το είχαμε κι αυτό, όλα θα ήταν καλύτερα»

Αποκομμένοι

Από την πλευρά της η κ. Μαρία μας εκφράζει το δικό της παράπονο «το χειμώνα δεν έχω πρόβλημα πώς να καλύψω τις ώρες μου. Βλέπετε με δύο μικρά παιδιά όλο και κάτι κάνεις. Έχω και τις δουλειές του σπιτιού, φτιάχνω και γλυκά του κουταλιού για το καλοκαίρι, οπότε ο χρόνος περνάει. Αλλά μας ενοχλεί όλους εδώ που η Χώρα μας ξεχνάει ή πιο σωστά δεν μας βοηθάει. Έχουμε ένα πρόβλημα πχ στην επικοινωνία και η απάντηση που θα πάρουμε από τους επαγγελματίες είναι «όταν υπάρχει κι άλλη υπόθεση θα έρθουμε» Πιο εύκολα πάνε στη Δονούσα έχω την αίσθηση παρά στη Μουτσούνα. Νομίζω ότι το 80% των κατοίκων του νησιού δεν έχει έρθει ποτέ στην Μουτσούνα και είναι κρίμα. Εάν υπήρχε καλύτερη προβολή τότε κι εμείς εδώ θα είμαστε ακόμη καλύτερα, αλλά ίσως να είναι και σε καλό». Κάτι που ακούγεται και από το στόμα των Ιάκωβου – Μανώλη που αναφέρονται στο παράπονο που έχουν από τους συμπολίτες τους….

Μουσείο

Αντίθετα, δεν έχουν κανένα παράπονο από τον Δήμαρχο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, τον Μανώλη Μαργαρίτη για τον οποίο οι επαγγελματίες της περιοχής λένε τα καλύτερα λόγια. Κάνουν λόγο για τις χημικές τουαλέτες που μπήκαν πέρυσι στην παραλία, αναφέρονται με πολύ καλά λόγια για την διένεξη του δρόμου που ολοκληρώθηκε φέτος και κυρίως για την προσπάθεια που γίνεται από τον Δήμο ώστε να εκμεταλλευτεί όχι μόνο το σμυρίγλι ως προϊόν αλλά και τις εγκαταστάσεις που υπάρχουν ακόμη εδώ στο λιμάνι. Άλλωστε, το κτήριο που στεγάζονται ακόμη τα γραφεία της εταιρίας θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει ένα πολύ όμορφο μουσείο με δεδομένο ότι μιλάμε για κτήριο των αρχών του 19^ου αιώνα. Το παράπονό τους είναι πάντως ότι δεν υπάρχει ένας χάρτης που να εξηγεί πόσο σημαντικό για την οικονομία της Νάξου υπήρξε η Μουτσούνα… Όπως μας αναφέρει ο Ιάκωβος «ξέρεις ε ότι όταν ήταν να πάρει δάνειο η Ελλάδα από το εξωτερικό είχε βάλει ως εγγύηση τα χρήματα από την εξαγωγή του σμυριγλιού. Και έως τώρα κανείς δεν έλεγε τίποτα για αυτό το λιμάνι και τη σημασία του για την οικονομία. Σε άλλα μέρη της Ελλάδας υπάρχουν χάρτες και αναλύσεις. Εδώ τίποτα»…

Ανατολή

Η Μουτσούνα είναι ένας μικρός …ξεχασμένος παράδεισος. Μόνο ο γαρμπής τους ενοχλεί αλλά δεν πειράζει. Έχουν μάθει να ζουν μ’ αυτόν. Όπως μας αναφέρει ο πατέρας των δύο παιδιών που έχουν το Δίχτυ «μία φορά τα παλιά τα χρόνια σε μισή ώρα είχε πάρει ένα πλοίο που είχε έρθει για να φορτώσει σμυρίγλι και το έβγαλε στην παραλία. Πριν προλάβουν να καταλάβουν τι έγινε, το είχε βγάλει έξω….» Μας λένε για τις ομορφιές στις παραλίες που έχει, για το πανέμορφο Κανάκι ή τον Πάνορμο και τα ίχνη από την πρωτοκυκλαδική ακρόπολη στο κορφάρι των Αμυγδαλιών… Και κυρίως μας αφήνουν να ονειρευτούμε τη θέα της Ανατολής που είναι να την πιεις στο ποτήρι. Και είναι κρίμα εάν οι περισσότεροι από εμάς τους Ναξιώτες δεν έχουμε επισκεφθεί την Μουτσούνα και τις παραλίες της…